ΤΗΣ ΣΤΕΛΛΑΣ ΑΠΟ ΕΔΩ
Το φθινόπωρο του 2011 που έμαθα πως είμαι έγκυος, δεν ήξερα απολύτως τίποτα για τον τοκετό των ανθρώπων (μόνο των ζώων!). Είχα πιστέψει στο 100% τα παραμύθια που μας πουλάει η τηλεόραση, το σινεμά και η κοινωνία, που λένε πως η γυναίκα είναι πλάσμα καλό και χρυσό, αλλά στην γέννα δεν τα πάει και πολύ καλά. Από μικρή που ήμουν, η μητέρα μου φρόντισε να με κάνει να φοβάμαι βαθιά την γέννα, ως ένα απαραίτητο πλην εφιαλτικό πέρασμα στο να γίνω μητέρα. Κάπου, κάπου, είχα πετύχει ακόμα και άρθρα γιατρών που έλεγαν πως τα μωρά των ανθρώπων έχουν πολύ μεγάλο κεφάλι για την μητέρα τους και γι’αυτό βγαίνουν «Κάπως πρόωρα» και άρα ευάλωτα σε σχέση με τα άλλα ζώα. Αυτό μου έκανε πολύ εντύπωση, παρ’όλο που ο άνθρωπος είναι από τα πιο αδύναμα ζώα για το μέγεθός του γενικότερα και έχει πολλά άλλα μειονεκτήματα (πχ. την έλλειψη ταχύτητας ή τριχώματος).
Σκεφτόμουν πως στα άλλα θηλαστικά, μόνο τα μωρά των μηρυκαστικών των ελεφάντων και των αλόγων είναι δυνατότερα από των ανθρώπων. Αυτά τα ζώα περπατούν αμέσως μετά τη γέννα γιατί είναι θηράματα και πρέπει να μπορούν να φύγουν με την υπόλοιπη αγέλη. Τα νεογέννητα σκυλάκια και γατάκια όμως, είναι εντελώς τυφλά και κουφά για δέκα μέρες τουλάχιστον μετά την γέννα, οι χιμπατζήδες και τα άλλα μεγάλα πρωτεύοντα ζώα είναι ακόμα πιο ευάλωτα μωρά (κολλημένα στην ράχη της μητέρας τους για χρόνια ολόκληρα)... άρα κάνουν λάθος κάποιοι γυναικολόγοι. Το ανθρώπινο μωρό ΔΕΝ «γεννιέται νωρίς και ευαίσθητο γιατί έχει μεγάλο κεφάλι». Μια χαρά στην ώρα του γεννιέται (και ούτε έχει μεγάλο κεφάλι!) και βλέπει και ακούει πολύ καλύτερα από πολλά άλλα θηλαστικά, έχει δυνατή όσφηνση και πολύ, πολύ δυνατή φωνή για να φροντίζει να το τρέφει σωστά η μαμά του. Υπερτερεί!
Όσο μάθαινα για τον τοκετό, εντυπωσιαζόμουν από το πόσο ΛΙΓΑ γνωρίζει οι κοινωνία μας για την γέννηση και την φροντίδα των μωρών της! Γέννησα το 2012 και είχα φτάσει αισίως τα 38 έτη μέχρι να μείνω έγκυος... θα έπρεπε από την απλή καθημερινότητα και μόνο να ήξερα κάποια βασικά πράματα. Από φίλες, την τηλεόραση κλπ. να ήμουν πιο ενήμερη... αλλά συνειδητοποίησα πως ΟΥΤΕ ήξερα τίποτα και ΟΥΤΕ είχα κάποια που στο άμεσο περιβάλλον μου που θα μπορούσε να μου δώσει μερικές απλές πληροφορίες και συμβουλές. Ακόμα και οι φίλες και συγγενείς μου που είχαν γεννήσει, ή δεν ήξεραν κάτι χρήσιμο για τον τοκετό ή είχαν τραυματιστεί τόσο βαθιά ψυχικά από την εμπειρία τους που δεν μπορούσαν να αρθρώσουν λέξη για το θέμα. Τότε ήταν που αναγκάστηκα να μάθω περισσότερα για να μην κάνω καμιά βλακεία σ’αυτό το «υπερευαίσθητο» πλάσμα που θα γεννούσα σε λίγους μήνες.
Αρχικά είχα σκοπό να μάθω αν πρέπει να κάνω καισαρική ή όχι, και αν όχι, ποια ωραία ναρκωτικά μπορώ να πάρω για να απαλύνουν τον πόνο του φυσιολογικού τοκετού, χωρίς να ρισκάρω να πειράξω το μωρό. Σε λίγα λεπτά μόνο, έμαθα πως η καισαρική αποκλείεται για τους σκοπούς μου. Με τα λεγόμενα της παγκοσμίου φήμης γυναικολόγου Dr. Christiane Northrup MD, η καισαρική έχει ρίσκο για:
1) Θάνατο της μητέρας (5 εώς 7 φορές μεγαλύτερο από τον κολπικό τοκετό).
2) Τραύμα στην ουροδόχο κύστη, μήτρα και αιμοφόρα αγγεία με αιμορραγία.
3) Ατυχήματα με την αναισθησία.
4) Θρόμβοι αίματος στα πόδια.
5) Πνευμονικό οίδημα
6) Παραλυσία του εντέρου
7) Ενδομητρίτιδα –βαριά μόλυνση της μήτρας από ενδονοσοκομειακό μικρόβιο (εως και 50 φορές μεγαλύτερο).
8) Δυσκολία στις καθημερινές κινήσεις για δύο μήνες μετά το χειρουργείο (10%).
9) Υπερβολικό πόνο στο σημείο του χειρουργείου (λένε μία στις τέσσερις γυναίκες).
10) Πόνο που παραμένει έξη μήνες μετά το χειρουργείο (περιγράφουν μία στις 14 γυναίκες).
11) Επαναφορά στο νοσοκομείο μετά, για πρόβλημα υγείας (2 φορές πιο πιθανό).
12) Οι εσωτερικές ουλές να προκαλούν προβλήματα στην ουροδόχο κύστη, πόνο στο σεξ, πόνο στην πυελική χώρα.
13) Επιπτώσεις την γονιμότητα όπως στείρωση, θάνατος εμβρύου ή πρόωρος τοκετός.
14) Μεγαλύτερη πιθανότητα να γεννηθεί νεκρό παιδί μελλοντικής εγκυμοσύνης.
15) Μεγαλύτερη πιθανότητα για προβλήματα στον πλακούντα στις επόμενες εγκυμοσύνες, όπως Placenta Accreta (όπου ο πλακούντας περνάει το τοίχωμα της μήτρας και προκαλεί έντονη αιμορραγία και πιθανή ανάγκη για ολική αφαίρεση μήτρας.
16) Αναπνευστικά προβλήματα στο νεογέννητο εξ’αιτίας έστω και ελάχιστης προωρότητας.
17) Αναπνευστικά προβλήματα (και σοβαρά που προκαλούν μόνιμη εγκεφαλική βλάβη) εξ’αιτίας της νάρκωσης.
18) Προβλήματα στον θηλασμό από την νάρκωση, την καθυστέρηση της μητέρας να συνέλθει από το χειρουργείο και ακόμα και την ελάχιστη προωρότητα του βρέφους.
19) Να κοπεί το βρέφος κατά λάθος στο χειρουργείο από το νυστέρι του γιατρού (ένα μωρό στα 200).
20) Χαμηλότερο σκορ Apgar (50% πιο πιθανό).
21) Ανάγκη για μονάδα νεογνών και 24 ωρη παρακολούθηση (5 φορές πιο πιθανό).
22) Μεγαλύτερη πιθανότητα για αλλεργίες, άσθμα, διαβήτη, καρκίνο των όρχεων και λευχαιμία.
(Το παραπάνω είναι ακριβής μετάφραση αποσπάσματος του μπεστ-σέλλερ “Woman's Bodies, Woman's Wisdom”, Dr. C.Northrup MD)
Πραγματικά, είναι άξιο απορίας πως τόσες γυναίκες στην Ελλάδα αποδέχονται τον φόβο τους για τον τοκετό ως καλή δικαιολογία για να ρισκάρουν όλα τα παραπάνω.
Και το χειρότερο; Επιλέγουν και την ολική νάρκωση αντί για την ραχιαία αναισθησία και τα «παίζουν όλα για όλα» όπως λέμε στην πόκα! Ή μήπως δεν φροντίζουν να ενημερώνονται;
Απορρίπτοντας λοιπόν την καισαρική σχεδόν αμέσως, συνέχισα την έρευνα (με βάση πάντα τον φόβο μου για τον τοκετό, αλλά πρώτο μέλημα την υγεία του βρέφους) για τα φάρμακα και τα ναρκωτικά που μπορώ να πάρω. Το σκεπτικό μου ήταν να τα ΠΑΡΩ ΟΛΑ, εκτός από όσα θα επηρέαζαν αρνητικά το παιδί. Δεν υπάρχει όμως κανένα τέτοιο ακόμα! Δυστυχώς... Και ήθελα τόσο να δοκιμάσω έστω την επισκληρίδιο αναισθησία! Πως να το κάνω όμως, όταν θα μαστούρωνα και το νεογέννητο μωρό μου; Δεν πρόσεχα σε όλη την εγκυμοσύνη (ούτε τσιγαράκι η καημενούλα! Και ΝΑ οι bio οι σαλάτες και τα γάλατα..) για να το φαρμακώσω το μωράκι στο τέλος... Και που ξέρεις; Μπορεί να πάει κάτι στραβά και να πρέπει να ρισκάρω με φάρμακα η και καισαρική ακόμα (άρα ραχιαία ή ολική αναισθησία), άρα πως να αποφασίσω να ξεκινήσω με φάρμακα από την αρχή χωρίς λόγο; Χωρίς καν να δω αν αντέχω τον πόνο του φυσικού τοκετού πρώτα;
Το καλύτερο που έχει να προσφέρει σήμερα η επιστήμη, η «Άγια Επισκληρίδιος» στην καλύτερη περίπτωση θα επηρεάσει αρνητικά τον θηλασμό από την πλευρά του μωρού (μειώνει τα ανακλαστικά του μωρού για τουλάχιστον 30 ημέρες λένε οι έρευνες και ας μην επηρεάσει το σκορ Αpgar).
Αλλά και από την μεριά της μητέρας, η επισκληρίδιος επηρεάζει αρνητικά την ικανότητά της να θηλάσει. Τις πρώτες ώρες μετά τον τοκετό δεν θα είναι στο 100% των ικανοτήτων της, είτε γιατί θα είναι ημιπαράλυτη από τα «υπόλοιπα» του αναισθητικού, είτε γιατί θα έχει πυρετό ως παρενέργεια και θα παίρνει αντιβίωση (και ίσως χρειαστεί καισαρική ως παρενέργεια του πυρετού!), είτε γιατί θα έχει έντονη ρίγη για μιά ολόκληρη ώρα σαν αντίδραση στα φάρμακα, ή θα έχει απίστευτο πονοκέφαλο για πολλές μέρες, ή από τον πόνο από τα ράμματα της περινεοτομής (συνήθως είναι απαραίτητη λόγο της επισκληριδίου). Μάλλον θα αναγκάστηκε να βάλει ορό συνθετικής ωκυτοκίνης (εξ’αιτίας της επισκληριδίου) που μείωσε στο μηδέν την δική της παραγωγή φυσικής ωκυτοκίνης -της υπεύθυνης μεταξύ πολλών άλλων για την αρχή του θηλασμού. Όλα αυτά δεν θα τα έχει μάλλον, αλλά κάποια σίγουρα... και το καθένα είναι εμπόδιο στον θηλασμό που θα θέλει αρκετή προσπάθεια να ξεπεραστεί. Από τα ζώα ξέρω πως ΟΠΟΙΑ παρέμβαση επηρεάζει τον θηλασμό, ΔΕΝ είναι ικανοποιητική και πρέπει να αποφεύγεται πάση θυσία. Ακόμα κι όταν
ένα κουτάβι είναι άρρωστο, πάμε όλη την τοκετο-ομάδα στον κτηνίατρο, για να μην αποχωριστεί πολύ ώρα από το στήθος της μητέρας του.
Ο ορός συνθετικής ωκυτοκίνης που συνήθως συνοδεύει την επισκληρίδιο (γιατί η επισκληρίδιος προκαλεί συχνά αδράνεια μήτρας), προκαλεί έντονους τεχνιτούς πόνους που πιέζουν υπερβολικά την μητέρα και το παιδί στην μήτρα σε βαθμό που δεν οξυγονώνεται καλά (=εμβρυακή δυσχέρεια = λόγος για καισαρική). Ο πόνος είναι πολύ δυνατός σε σύγκριση με τις φυσικές συσπάσεις της μήτρας που κάνουν μεγάλες παύσεις ακριβώς για να μην ταλαιπωρούν το μωρό. Έτσι ο ορός προκαλεί την ανάγκη για επισκληρίδιο για να αντέξει η μητέρα τον πόνο, και η επισκληρίδιος την ανάγκη για ορό (αν η μήτρα αδρανήσει). Και όλ’ αυτά δεν περνούν καθόλου απαρατήρητα από το μωρό που συνεχίζει να υποφέρει να αναπνεύσει το ίδιο από τους τεχνητούς πόνους ακόμα κι όσο η επισκληρίδιος ανακουφίζει την μητέρα του.
Το δίδαγμα: θα έπρεπε να αποφύγω πάση θυσία και τον ορό.
Μετά διάβασα για την περινεοτομή. ΔΕΝ είναι απαραίτητη λέει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας! Τι ωραία! Τι ευχάριστο νέο! Να το διαδώσουμε! Γιατί εδώ στην Ελλάδα κάνουν σχεδόν ΟΛΕΣ και πάντα! Ο Π.Ο.Υ. λέει πως οι περισσότερες γυναίκες του κόσμου (πάνω από τις 9 στις δέκα) μπορούν να γεννήσουν και να μην έχουν κανένα κόψιμο πουθενά και ούτε ένα ράμμα! Για περίμενε... αυτό όμως αυτόματα θα σημαίνει πως δεν είναι άχρηστο το σώμα μας! Πως είναι πλασμένο να γεννήσει με επιτυχία! Δεν είμαστε «σκάρτο εμπόρευμα» ή « ελαττωματικά πλάσματα» εμείς οι γυναίκες, και το έχουν αποδείξει αυτό όλες οι έγκυρες επιστημονικές έρευνες του Π.Ο.Υ. Γιατί δεν μας το λένε η μητέρες μας; Οι φίλες μας; Το ξέρουν άραγε; Ή μήπως δεν έχουν φροντίσει να ενημερωθούν;
Ξαφνικά βρέθηκα σε άλλη ομάδα γυναικών. Από εκεί που φοβόμουν, έγινε μία σκεπτικίστρια μια ερευνήτρια/κατάσκοπος. Προσπαθούσα να μάθω ΓΙΑΤΙ μας λένε όλοι ψέμματα για τον τοκετό... ποιοί έχουν να κερδίσουν από τον φόβο των γυναικών για το ίδιο τους το σώμα; Ποιοί θα βγάλουν πολλά λεφτά από ένα τόσο χυδαίο ψέμα: «Η Γυναίκα χρειάζεται φάρμακα και νυστέρι για να γεννήσει.» ; Ποιούς τους συμφέρει να μην γνωρίζουμε τι χρειάζεται ένα νεογέννητο μωρό για να γεννηθεί με την μεγαλύτερη ασφάλεια, το μικρότερο ρίσκο;
Και γιατί το έχουν κάνει τόσο δύσκολο να μάθουμε τι ακριβώς χρειάζεται μια γυναίκα για να γεννήσει με ασφάλεια και ηρεμία;
Συνάντησα πολλές γυναίκες του φυσικού τοκετού, που θέλησαν να μην πάρουν φάρμακα στον τοκετό, να τον κάνουν όπως η γιαγιά τους. Διάβασα και πολλές ιστορίες όμορφων
φυσικών τοκετών... είδα πολλά βίντεο ζωντανών τοκετών στο ίντερνετ. Μου έκανε από την αρχή ως το τέλος της έρευνάς μου εντύπωση, το πόσο ΛΙΓΟ έμοιαζε να πονάει ο φυσικός τοκετός σε σχέση με τον «ιατρικά υποβοηθούμενο». Και στις στατιστικές, οι γυναίκες που μιλούν για πόνο στον τοκετό είναι όσες έχουν κάνει επισκληρίδιο! Ίσως γιατί δεν είχαν προετοιμαστεί καθόλου ψυχολογικά για την πιθανότητα πόνου (ούτε η επισκληρίδιος δεν αφαιρεί όλων τον πόνο) ή για τον έντονο πόνο της περινεοτομής και της ανάρρωσης... έχω φίλη που πονούσε επί σαράντα ημέρες στην περινεοτομή της.
Γενικώς πάντως γίνεται μεγάλος ντόρος για τον πόνο. Η γυναίκες του φυσικού λένε «Ήθελα να το κάνω φυσικά.» και όλοι λένε «ΤΙ ΘΑΡΡΟΣ!» ή «Τι εγωισμός!» (οι επικριτές). Ενώ όλες οι έρευνες δείχνουν πως πόνεσαν λιγότερο! Και αν δεν πόνεσαν λιγότερο την ώρα της γέννας, ΣΙΓΟΥΡΑ, και χωρίς καμία αμφιβολία, πόνεσαν λιγότερο (ή καθόλου!) στην ανάρρωσή τους! Αυτό σαν αποτέλεσμα δεν οφελεί μόνο τις ίδιες αλλά και το μωρό τους... μια χαρούμενη και ξεκούραστη μητέρα που δεν πονάει μπορεί πολύ πιο εύκολα να ανταπεξέλθει στις ανάγκες του βρέφους και μάλιστα με πολύ καλή διάθεση.
Εμένα δεν με ΕΝΔΙΕΦΕΡΕ το θέμα του τοκετού τόσο πολύ (όσο το μετά). Άκουγα πως ο φυσικός τοκετός σε δυναμώνει και σε κάνει «άλλη γυναίκα» και καλύτερη μητέρα... αλλά εγώ δεν ένιωθα αδύναμη και δεν ήθελα να γίνω «άλλη γυναίκα». Ήξερα πως ο τοκετός θα κρατήσει λίγες ώρες (ή πολλές) και όπως και να έχει θα περάσουν. Όμορφος τοκετός, άσχημος τοκετός, δεν νομίζω (ακόμα και τώρα) πως έχει ιδιαίτερη σημασία, αν όταν τελειώσει δεν έχεις τραύματα σωματικά και ψυχολογικά.
Σίγουρα δεν είναι ωραίο να σε ακινητοποιούν και να σε τριπάν με βελόνες, να σε δένουν σε μηχάνημα για ώρες και να σου βάζουν καθετήρα. Δεν είναι ωραίο να μην αισθάνεσαι το σώμα σου και να σε κόβουν και να σε ράβουν. Σαφώς και είναι πιο «όμορφο» να είσαι ελεύθερη να κινηθείς και να περπατάς ή να κοιμηθείς αν θες, να κάνεις μπάνιο αν θέλεις, να φας και να πιείς και να σου κάνουν μασάζ όσο γεννάς. Αλλά πιστεύω πως στο ΜΕΤΑ είναι τα περισσότερα πλεονεκτήματα του φυσικού τοκετού:
Στο ΜΕΤΑ τον τοκετό. Ποιά είναι η μέθοδος που θα σε βοηθήσει να αναρρώσεις το ευκολότερο, το γρηγορότερο; Πως θα είσαι εκεί για το νεογέννητο ΜΟΛΙΣ γεννηθεί, να το φροντίσεις; Πως θα το θηλάσεις χωρίς καθόλου εμπόδια; Πως θα μειώσεις το ρίσκο να σου το πάρουν και να το βάλουν σε θερμοκοιτίδα για ώρες ή και μέρες;
Και το επακόλουθο άγχος για μήνες (ή χρόνια) για το αν έχει μόνιμη ζημιά το παιδί;
Πως θα μειώσεις το ρίσκο της καισαρικής; Στην χώρα μας είναι μεγαλύτερο ρίσκο από ότι σε κάθε άλλη χώρα –Πραγματικά ο μεγαλύτερος κίνδυνος που έχει να αντιμετωπίσει η κάθε γυναίκα που ονειρεύεται να γίνει μητέρα στην Ελλάδα.
Εγώ προσωπικά, θα μπορούσα να επιμείνω πάρα πολύ πόνο και για πάρα πολλές ώρες, αν είναι να είμαι καλά μετά και να μην χρειάζεται να μείνει η μάνα μου ή η πεθερά μου στο σπίτι για εβδομάδες για να μου φροντίζει εκείνη το μωρό μου. Προκειμένου να μπορώ να κινούμαι αμέσως μετά τον τοκετό, να το θηλάζω συνέχεια για να μην πάθει ίκτερο και να το κοιμίσω στην αγκαλιά μου από το πρώτο βράδυ, θα ήμουν διατεθειμένη να μην κάνω επισκληρίδιο, χωρίς να παραμόνευαν η περινεοτομή και τα άλλα εντελώς περιττά βασανιστήρια.
Τελικά ο απολύτως φυσικός τοκετός πονάει μόνο αν τον φοβάσαι. Αν τον δεχτείς ως τον καλύτερο τρόπο να φέρεις στον κόσμο το παιδί σου (αφού είναι ο μόνος που δεν έχει παρενέργειες) δεν ποναέι τόσο. Οι περισσότερες γυναίκες που έκαναν πάνω από 2 παιδιά, με επισκληρίδιο το ένα και με χωρίς το άλλο, λένε πως προτιμούσαν τον δεύτερο τοκετό με διαφορά. ΟΧΙ για τον πόνο, αλλά για το μετά. Με την επισκληρίδιο ένιωθαν από ανάπηρες εώς άρρωστες αμέσως μετά τον τοκετό. Κάποιες δεν κατάφεραν ποτέ να «πείσουν» το μωρό τους να θηλάσει και λένε πως η επισκληρίδιος είναι υπεύθυνη γι’αυτό γιατί το επόμενο παιδί τους που δεν πήρε την αναισθησία θήλασε αποκλειστικά για μήνες και με άνεση από την αρχή.
Επειδή όμως η ενημέρωση των γιατρών στην Ελλάδα είναι τουλάχιστον ελλιπής πρέπει όσες είναι μέλλουσες μητέρες, να μελετήσουν από μόνες τους τις επιλογές τους, πριν επιλέξουν όχι μόνο μέθοδο αναλγησίας (υπάρχουν και πολλές που δεν έχουν παρενέργειες, όπως η ύπνωση και η γιόγκα) αλλά ΚΑΙ γυναικολόγο ΚΑΙ μαία. Δεν διαλέγουμε γιατρό γιατί είναι οικογενειακός φίλος ή μας τον πρότειναν, αλλά γιατί έχουμε ΠΡΩΤΑ συζητήσει μαζί του για το τι ακριβώς θέλουμε από αυτόν και έχουμε συμφωνήσει στα βασικά (περινεοτομή, αναλγησία, καισαρική, θηλασμός, καθυστέρηση κοπής του λώρου, τι κάνει στο 3ο στάδιο του τοκετού κλπ, κλπ). Με την μαία κάνουμε το ίδιο.
Δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ακούγεται, αν χρησιμοποιούμε τον θηλασμό σαν όπλο και σαν φανάρι λογικής σε όλες μας τις μελέτες. Τι εννοώ;
Βασικό ορόσημο για το τι είναι καλύτερο στον τοκετό και για το νεογέννητο μωρό είναι ο θηλασμός. Κανένας δεν διαφωνεί πια για το ότι το μητρικό γάλα είναι η ιδανική διατροφή για το μωρό (από άποψη θρεπτικότητας και αντισωμάτων κλπ).
Κανένας. Άρα, η κοινή λογική λέει πως η κάθε παρέμβαση στον τοκετό που επηρεάζει αρνητικά τον θηλασμό (έστω λίγο για ημέρες, έστω για ώρες!) δεν είναι ικανοποιητική και θέλει βελτίωση. Όπως ακριβώς στα ζώα! Πχ. η επισκληρίδιος αναισθησία, η καισαρική, η περινεοτομή, ο ορός. Μην επιτρέπεται να σας τα παρουσιάζουν όλα αυτά ως τέλεια. ΔΕΝ είναι. Το τίμημά τους μπορεί να είναι πολύ, πολύ σοβαρό και από οικονομικής πλευράς και από την άποψη της υγείας σας και του μωρού σας.
Ο θηλασμός δεν είναι μόνο είδος διατροφής... προσφέρει και άλλα χίλια πράγματα στο νεογέννητο και στην μητέρα. Τόσα που δεν χωρούν εδώ χωρίς να τα αδικήσω. Προτείνω λοιπόν ο θηλασμός να είναι η λάμψη που θα σας φωτίσει τον δρόμο στις επιλογές σας όσο αφορούν τον τοκετό και τις πρώτες ώρες και ημέρες με το νεογέννητο μωρό σας.
Ακόμα κι αν δεν θέλετε να θηλάσετε, να αναρωτηθείτε: είναι επιλογή δική σας; Ή άλλων; θα απαιτήσετε το δικαίωμα να επιλέξετε εσείς την διατροφή του παιδιού σας τις πρώτες ώρες (μήπως κι αλλάξετε γνώμη στην πορεία) ; Ή θα επιτρέψετε να σας το αφαιρέσουν άλλοι χωρίς την άδειά σας από την αρχή; Και ποιά άλλα δικαιώματα ακόμα είσαστε διατεθειμένες να απαρνηθείτε Θεωρείτε πως δεν πρέπει να έχετε απαιτήσεις για τον εαυτό σας; Για το παιδί σας τότε;
Δεν θα ήθελα ποτέ να πω σε καμία γυναίκα τι πρέπει να κάνει -δεν είναι ο σκοπός μου ούτε στο παρών κείμενο. Θέλω να ενημερώνεται και να κάνει αυτό που θέλει πραγματικά για τον εαυτό της και το παιδί της. Απλά θεωρώ πως υπάρχουν πάρα πολλές γυναίκες που ενώ νομίζουν πως επέλεξαν τον τοκετό τους δεν τους δόθηκε καμία τέτοια επιλογή ποτέ (ίσως γιατί δεν την ζήτησαν!). Η επιλόχεια κατάθλιψη είναι στα ύψη στην Ελλάδα και αυτό αποδεικνύει πως δεν είμαστε ικανοποιημένες με την παρούσα κατάσταση. Το οικονομικό σίγουρα παίζει ρόλο (έχουμε ελάχιστη βοήθεια η μητέρες από το κράτος, εώς καθόλου) αλλά παίζει και πολύ μεγάλο ρόλο και το ότι ο φυσικός τοκετός είναι πια ο πιο σπάνιος τοκετός.
Αν έχω δίκιο και το «μετά τον τοκετό» έχει την μεγαλύτερη σημασία, οι Ελληνίδες μετά τον τοκετό υποφέρουν πάρα πολύ και δυσκολεύονται πολύ να θηλάσουν και να φροντίζουν τα παιδιά τους (εφόσον οι περισσότερες κάνουν καισαρική). Αυτό δεν αυξάνει μόνο την επιλόχεια κατάθλιψη και τα ενδο-οικογενειακά προβλήματα, αλλά σαν επέκταση τα προβλήματα τα οικονομικά και τα πνευματικά μια ολόκληρης κοινωνίας.
"
